1. Nhiều người nhìn nhận, Nghệ thuật thưởng trà của người Hà Nội biến tấu trên cơ sở văn hóa trà các nước lân bang.
Có người lại cho rằng, Nghệ thuật thưởng trà của người Hà Nội là một thú chơi thanh đạm. Pha cho mình cũng như pha trà mời khách, người ta phải để vào đó nhiều công phu, sau thời gian chuyển thành lễ nghi. Trong ấm trà Thái Nguyên ngon, người ta thấy phảng phất một mùi thơ và một vị triết lý. Các trà nhân từ xưa rất chú ý đến nghệ thuật thưởng trà với nhiều loại trà cụ cần thiết để làm sao cho người uống cũng có thể cảm nhận và thể nghiệm giống như các thiền sư. Dùng thìa gỗ múc trà cho vào ấm đất nung nhỏ. Từ xưa, nhiều người Hà Nội đã thấy được vị thế độc nhất vô nhị của chè Tân Cương Nhất Phẩm.
Về cách pha trà, chúng ta cùng nhìn lại trong nghệ thuật thưởng trà của người Hà Nội, cách pha trà cũng tương đối cầu kỳ. Bình trà và tách uống trà phải được làm nóng lên bằng nước sôi. Trà cụ dùng để xúc trà, lấy bã trà đều bằng tre khô hoặc gỗ thơm. Khi châm nước lần một gọi là “cao sơn trường thuỷ” rồi chắt ngay ra. Đây là thao tác tráng trà nhằm loại hết bụi bẩn và cho trà khô kịp thấm không nổi lềnh bềnh. Lần thứ hai đổ nước vào ấm gọi là “hạ sơn nhập thuỷ” nên đổ nước cao, tràn miệng bình để khi đậy nắp lại, bụi trà tràn ra hết, rồi dội nước sôi lên nắp để giữ nhiệt độ cao nhất cho ấm trà. Nước hai chính là nước ngon nhất được tạo ra trong vòng 1-2 phút, có hương vị đượm đà, thơm tho quyến rũ. Khi rót trà phải chuyên đều các chén sao cho nồng độ trà như nhau bằng cách kê khít miệng chén lại và đưa vòi ấm quay vòng.
Trà sen Tây Hồ
2. Từ xưa, Nghệ thuật thưởng trà của người Hà Nội vẫn được một số người mê trà suy trì, và sáng tạo tiếp tục phát triển cho đến nay.
Cầu kỳ hơn là cách dâng chén trà đúng cách là ngón giữa phải đỡ lấy đáy chén, ngón chỏ và cái đỡ miệng chén gọi là “Tam long giá ngọc”.Người dâng trà và người nhận đều phải cung kính cúi đầu. Trước khi uống, đưa chén trà sang tay trái, mắt nhìn theo, sau đó đưa sang phải “du sơn lâm thuỷ”. Khi uống, cầm chén trà quay lòng bàn tay vào trong, dâng chén trà Thái Nguyên lên sát mũi để thưởng thức hương trà trước, sau đó tay che miệng nháp nháp từng ngụm nhỏ nhẹ. Người uống cũng phải chậm rãi mím miệng nuốt khẽ cho hương trà thoát ra đằng mũi và đồng thời đọng trong cổ họng, nuốt tý nước bọt lần một, lần hai, lần ba để cảm nhận hương vị Trà ngon Thái Nguyên tỏa mát.
Nhìn chung, người Hà Nội học cách uống trà Tàu, cùng với đó là biến tấu, học hỏi các phong cách của các nền văn hóa trà khác, cố gặng định hình một nghệ thuật thưởng trà riêng trên cơ sở của sự hài hòa, sao chép có đôi chút sáng tạo. Và sáng tạo độc đáo nhất của người Hà Nội, có lẽ là trà Ướp sen Tây Hồ, sự cầu kỳ trong cách ướp, như đã nói rồi. Người Hà Nội cũng như người phương Đông hầu như luôn tạo một trạng thái quân bình trong cuộc sống. Từ việc uống trà sen Tây Hồ cho đến việc đại sự lớn lao đều nằm trong một nền văn hóa nhận thức, nhận thức con người và vũ trụ, để hòa mình trong vũ trụ, sống hợp tự nhiên, do đó, cách uống trà khó định hình, nhưng có thể cảm nhận ngay khi bạn cùng tham gia uống trà cùng người Tràng An.
